فيلتر پست کربن چيست | کاربرد فيلتر کربن در دستگاه تصفيه آب
برخي تصورات اشتباه درباره فيلتر پست کربن
بسيار زياد ديده ميشود که تصورات بر فيلتر پست کربن اين است که آخرين مرحله سيستم اسمز معکوس ميباشد ! در صورتي که روش اسمز معکوس در دستگاه تصفيه آب خانگي منحصرا پمپ و فيلتر ممبران است . کساني که فيلتر پست کربن را آخرين مرحله سيستم اسمزمعکوس ميدانند احتمالا اسمز معکوس را بخوبي نياموختند .
اسمز معکوس يک روش است نه اسمي از پکيجي که با آن روش تصفيه انجام ميدهد .
عده اي نيز معتقدند دستگاه تصفيه آب خانگي بايد فقط ? مرحله اي باشد و پست کربن آخرين فيلتر آن ؛ که اين هم باز يکي ديگر از اشتباهات برخي متخصصين ! در اين زمينه هست . اين دوستان بايد بفرمايند که مگر تصفيه آب خانگي ، توان حذف املاح به صورت هوشمند را دارند ؟ مگر غير اين است که دستگاه تصفيه ، املاح را بر اساس قطر و حجم آن از آب جدا ميکند ؟ (که قطعا همينطور است ) پس چطور ادعا ميکنيد که دستگاه املاح مضر را حذف ميکند ؟
کربن مادهاي است که همواره به عنوان يک جاذب بسيار قوي ناخالصيها از سيالات مختلف مدنظر قرار گرفته و کاربردهاي زيادي در حوزه تصفيه آب داشته است. اين پديده به علت سطح تماس بسيار بالايي است که کربن به واسطه ساختار مولکولي خود با سيال داشته و ميتواند هزاران نوع مواد شيميايي محلول را جذب خود کند.کربن فعال (Activated Carbon)، کربني است که بار الکتريکي مثبت به آن القا شده و به همين دليل ميتواند برخي يونهاي منفي ناخالصي را نيز جذب کند.
انواع فيلترهاي کربن در دستگاه هاي تصفيه آب
به طور کلي در دستگاه هاي تصفيه آب خانگي دو نوع فيلتر کربني بسيار متداول هستند : کربن فعال شني (GAC) و بلوک کربن يا کربن بلاک . فيلترهاي کربن فعال شني از دانه هاي کربن که به شکل شن ريزه هستند ساخته شده اند و داراي خاصيت جذب سطحي زيادي هستند و فيلترهاي کربن بلاک در بلوک کربن ( تکه جامد کربن ) ساخته شده اند و مي توانند تا حدودي ذرات معلق در آب را نيز حذف کنند.
فيلترهاي کربن در حذف تعدادي از مواد شيميايي مضر بسيار موثر هستند. اين شامل کلر، بنزن، رادون، حلال هاي تراهالموتان، مواد شيميايي آلي فرار مانند سموم دفع آفات و علف کش ها و صدها مواد شيميايي ديگر ساخته شده است که ممکن است در اثر تماس با آب شيرين از طريق سيستم وارد شوند. علاوه بر اين، فيلترهاي کربني طعم بد و بو را از آب حذف مي کنند.
فيلترهاي کربن اينها را حذف نمي کند
فيلترهاي کربن در حذف آلاينده هاي غير آلي حل نشده و فلزات سنگين موثر نيستند مانند مواد معدني، نمک، آنتيموان، آرسنيک، آزبست، باريم، بريس، کادميوم، کروم، مس، فلورايد، جيوه، نيکل، نيترات، سلنيوم، سولفات، تاليم و آلاينده هاي ديگر، که به جاي آن ممکن است نياز به يک سيستم اسمز معکوس يا اسپري باشد. فيلترهاي کربن بلاک مي توانند برخي از ميکروارگانيسم هاي بزرگ و خطرناک مانند ژيارديا و کريپتوسپوريديوم را حذف کنند، که مي تواند موجب بيماري و بيماري همه گير شود، اما کمتر از اندازه کربن است. طبق گفته دانشگاه اورگان، ويروسها به اندازه کربن از بين مي روند، زيرا معمولا بين 20 تا 400 نانومتر اندازه دارند.
مقايسه فيلترهاي کربن اکتيو و کربن بلاک
تفاوت ديگري که ميان فيلترهاي کربن اکتيو و کربن بلاک وجود دارد مربوط به طراحي آنهاست. فيلترهاي کربن اکتيو گرانوله (GAC) حاوي دانههاي گرانول کربن اکتيو سبک هستند، درحاليکه فيلترهاي کربن بلاک از بلوکهاي کربن جامد و فشرده در ساختار خود بهره ميبرند. مزيت عمده فيلترهاي کربن بلاک در اين است که آب در طي مراحل تصفيه، مدتزمان بيشتري را در معرض کربن قرار ميگيرد که موجب حذف مؤثرتر آلودگيها ميشود. فيلترهاي کربن اکتيو برخلاف فيلترهاي کربن بلاک ساختاري يکپارچه نداشته که موجب کاهش زمان تماس آب در طي مراحل تصفيه با آنها شده و کارايي آنها را کاهش ميدهد. تصفيه آب با فيلترهاي کربن اکتيو با سرعت بالاتري نسبت به فيلترهاي کربن بلاک صورت ميگيرد؛ اما استفاده از فيلترهاي کربن بلاک احتمال وقوع پديده کاناليزه شدن که موجب کاهش زمان تماس آب با دانههاي کربن و درنتيجه کاهش بازدهي عمل فيلتراسيون آب ميشود را کاهش ميدهد. ميتوان گفت که فيلترهاي کربن بلاک جامد کاربردهاي بيشتري نسبت به فيلترهاي کربن اکتيو داشته و در صورت استفاده در سيستمهاي کوچکتر تصفيه آب مانند دستگاه تصفيه آب خانگي، تفاوت سرعت انجام عمليات تصفيه آب در اين دو فيلتر چندان مشهود نيست.
به طورکلي فرايند جذب روي سطح کربن اکتيو در سه مرحله انجام ميگيرد:
- مواد جامد با يک نيروي واندروالسي و پيوند دوقطبي لحظهاي جذب سطوح بيروني کربن فعال ميشوند.
- مواد جامد به داخل حفرهها به حرکت درميآيند.
- مواد جامد جذب ديوارههاي داخلي حفرههاي کربن فعال ميشوند