دیزل ژنراتور چیست؟ با طرز کار دیزل ژنراتورها آشنا شوید

دیزل ژنراتور (Diesel Generator) ، یا مولد دیزل به ترکیبی از موتور دیزل، ژنراتور و انواع متعلقات فرعی از قبیل شاسی، اطاقک پوشاننده جهت محافظت و کاهش صدا، سیستم‌های کنترل، قطع کننده‌های اضطراری مدار، سیستم مولد گرما، سیستم استارت اتومات و غیره که به منظور تولید برق استفاده می‌شود، می‌گویند.

هدف از این ترکیب تولید الکتریسیته یا همان برق از سوخت دیزل (گازوئیل) است. به این معنی که این دستگاه نیروی مکانیکی حاصل از سوخت دیزل توسط موتور را به ژنراتور انتقال داده و در خروجی جریان برق را به ما می دهد. به همین دلیل به آن موتور برق نیز گفته می شود. و عبارت موتور برق دیزلی نیز یک اصطلاح رایج در این زمینه است. این دستگاه ها به طور قراردادی بر اساس توان تولید برق بر حسب “کیلو ولت آمپر” (kVA) و یا کیلو وات (kW) تقسیم بندی می شوند. در واقع هم موتور باید توان تولید این نیرو را (که بر حسب اسب بخار نیز عنوان می شود) داشته باشد و هم ژنراتور باید بتواند با نیروی محرکهای که موتور تولید میکند این خروجی را بدهد.

کاربردهای دیزل ژنراتور:

دیزل ژنراتور ها در ایران معمولا و بین عموم مردم به عنوان برق اظطراری شناخته میشود چراکه در هنگامی که برق شهری ندارید و یا در دسترس نیست برای شما عمل تولید برق را انجام میدهد . دیزل ژنراتور ترکیبی از یک موتور دیزل با یک ژنراتور الکتریکی برای تولید انرژی الکتریکی است که بیشتر مصرف آن به عنوان جایگزین منبع برق در هنگام قطعی برق در منازل، کارخانه ها و سایر ارگان هایی مانند بیمارستان ها، فرودگاه ها و... مورد استفاده قرار می گیرد. برای پاسخ بهتر به این سوال که دیزل ژنراتور چیست ، می توان به این مورد اشاره کرد که دیزل ژنراتور یک منبع جایگزین و قابل اعتماد برای تولید ولتاژ برق در خانه ها، کسب و کارها و کارخانه ها می باشد.

قطعات دیزل ژنراتور:

1- موتور

2- منبع تغذیه

3- سیستم سوخت

4- تنظیم کننده ولتاژ

5- سیستمهای خنک کننده و خروجی

6- سیستم روغن کاری

7- شارژ باطری

8- صفحه کنترل

9- قالب مونتاژ اصلی

انواع دیزل ژنراتور

این دستگاه به سه نوع بر اساس کاربردشان تقسیم می‌شوند، استاندارد و معمولی هستند که در اندازه‌های مختلف وجود دارند. نوع دیگر که بیشتر در مجموعه‌ها و کارخانه‌های بسیار بزرگ کاربرد دارد، نوع کانتینری است. نوع سوم سیار و قابل حمل است که بیشتر در پروژه‌های بین‌شهری و عملیات غیرساکن کاربرد دارد. برای سایتهایی که از جهت آب و هوایی شرایط مساعدی ندارند و امکان ایجاد موتورخانه وجود ندارد یا اینکه نیاز به حذف سر وصدای ناشی از کارکرد دیزل ژنراتورها وجود دارد مانند بخشهای مخابراتی ، مکانهای مسکونی یا اداری ، پیمانکاری یا ساختمان سازی در محیطهای شهری، راه سازیها یا بیمارستانها با  اضافه کردن کنوپی یا اتاقهای عایق عوامل جوی و صدا بر روی دیزل ژنراتور جهت حفاظت از دیزل ژنراتورها و همچنین کاهش صدا را صورت میگیرد. همچنین امکان ساخت تریلر سیار برای حرکت دادن دیزل ژنراتورها در سایت ها وجود دارد.

طرز کار دیزل ژنراتور ها

این دستگاه از دو بخش موتور دیزلی و ژنراتور ساخته شده اند. موتور دیزلی سوخت دیزل را برای تولید حرکت برای ژنراتور می سوزاند و پس از آن ژنراتور حرکت را توسط نیروی الکترومغناطیس به الکتریسیته تبدیل می نماید. این دو جزء (موتور و ژنراتور الکترومغناطیس) توسط یک میل لنگ به یکدیگر وصل هستند و به این ترتیب، حرکت تولید شده توسط موتور دیزلی به آهنربای ژنراتور انتقال داده می شود.

موتور دیزلی با یک احتراق درونی کوچک روشن می شود. در موتور دیزلی دریچه ای تعبیه شده که سوخت را کنترل کرده و سرعت موتور دیزلی را تحت کنترل در می آورد. که این کار موجب استاندارد شدن قدرت خروجی ژنراتور می شود. همزمان با چرخاندن میل لنگ توسط موتور دیزلی متصل به ژنراتور، محور اصلی ژنراتور درون محفظه آلترناتور می چرخد و این حرکت با سرعت بالا، باعث چرخش آهن ربا درون سیم پیچ ژنراتور می شود.
سپس با استفاده از قانون القای الکتریکی، الکتریسیته تولید می کند. کلید هدایتگر (گاورنر) هم به موتور اجازه می دهد در صورت افزایش مصرف با بالابردن سرعت الکتریسیته مورد نیاز را تامین نماید، تا در صورت افزایش یا کاهش ناگهانی در مصرف کنندگان میزان تولید برق را کنترل نماید.

نصب و راه اندازی دیزل ژنراتور و نکات ایمنی آن

نصب صحیح دیزل زنراتور یکی از مهم‌ترین موارد در میزان بهره‌وری و عملکرد این دستگاه است. رعایت اقدامات ایمنی و کنترل اتصالات نقش حیاتی در نصب بر عهده دارد.

بررسی و کنترل تمامی اجزا بسیار ضروری و حیاتی است و در صورت سهل‌انگاری خطراتی از قبیل برق گرفتگی از ژنراتور، سوخته شدن ژنراتور و آتش سوزی را به همراه خواهد داشت.
همواره نصب و راه اندازی می‌بایست توسط یک فرد متخصص و با تجربه انجام شود تا از بروز هر گونه مشکل احتمالی جلوگیری شود.